Trong giai đoạn 1961-1965, Mỹ đã tiến hành chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” tại miền Nam Việt Nam với âm mưu cơ bản là “dùng người Việt đánh người Việt“. Đây là một trong những thủ đoạn nham hiểm nhất của Mỹ nhằm thực hiện mục tiêu biến miền Nam thành thuộc địa kiểu mới và căn cứ quân sự của chúng.

Bối cảnh ra đời của chiến lược “Chiến tranh đặc biệt”

Sau thất bại của chiến lược “tổ cộng, diệt cộng” (1955-1960), Mỹ buộc phải tìm ra một phương thức mới để cứu vãn tình hình. Ngày 28/1/1961, Mỹ chính thức thông qua chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” và chọn miền Nam Việt Nam làm nơi thí điểm.

Chiến tranh đặc biệt là loại hình chiến tranh thực dân mới, không có chiến tuyến cố định, ít sử dụng binh đoàn chủ lực lớn mà chủ yếu dựa vào lực lượng quân đội ngụy, vũ khí và tiền bạc của Mỹ, do cố vấn Mỹ trực tiếp chỉ huy. Mục đích là chống lại phong trào giải phóng dân tộc, dập tắt cách mạng.

Âm mưu cơ bản của chiến lược “Chiến tranh đặc biệt”

Âm mưu cơ bản xuyên suốt chiến lược này chính là “dùng người Việt đánh người Việt“, tức là sử dụng người miền Nam chống lại cách mạng miền Nam. Cụ thể, Mỹ đã thực hiện các biện pháp sau:

Tăng cường viện trợ và cố vấn quân sự

• Mỹ tăng viện trợ quân sự cho chính quyền Sài Gòn.
• Quân đội Sài Gòn được tăng từ 170.000 (1961) lên 560.000 người (1964).
• Tăng số lượng cố vấn quân sự Mỹ tham gia huấn luyện, chỉ huy quân đội Sài Gòn.

Lập “Ấp chiến lược”

• Mỹ ép chính quyền Sài Gòn lập ra 16.000 “ấp chiến lược”, dồn hơn 10 triệu dân vào đó để kiểm soát.
• “Ấp chiến lược” được coi là xương sống của chiến lược “Chiến tranh đặc biệt“.
• Mục đích là cô lập lực lượng cách mạng, ngăn chặn sự liên lạc và chi viện của nhân dân.

Sử dụng vũ khí và chiến thuật hiện đại

• Trang bị vũ khí, phương tiện chiến tranh hiện đại cho quân đội Sài Gòn.
• Áp dụng các chiến thuật mới như “trực thăng vận”, “thiết xa vận”.
• Mở nhiều cuộc hành quân càn quét quy mô lớn nhằm tiêu diệt lực lượng giải phóng.

Phá hoại miền Bắc, phong tỏa biên giới

• Mỹ và chính quyền Sài Gòn tiến hành các hoạt động phá hoại miền Bắc bằng không quân và hải quân.
• Chúng phong tỏa biên giới, vùng biển nhằm ngăn chặn sự chi viện của miền Bắc cho cách mạng miền Nam.

Thất bại của chiến lược “Chiến tranh đặc biệt”

Mặc dù Mỹ đã bỏ ra rất nhiều công sức, tiền của để thực hiện chiến lược “Chiến tranh đặc biệt“, nhưng cuối cùng chúng vẫn phải nhận thất bại nặng nề:

• Quân giải phóng miền Nam liên tục giành thắng lợi, làm chủ nhiều vùng nông thôn và thị xã.
• Phong trào chống phá “ấp chiến lược” của nhân dân diễn ra mạnh mẽ. Đến cuối 1964, có tới 2/3 số ấp bị phá vỡ.
• Mỹ buộc phải chuyển sang chiến lược “Chiến tranh cục bộ“, trực tiếp đưa quân viễn chinh vào miền Nam.

Thất bại của Mỹ trong “Chiến tranh đặc biệt” đã chứng minh rằng âm mưu “dùng người Việt đánh người Việt” là hoàn toàn sai lầm. Nó không thể ngăn cản được ý chí đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân ta.

Kết luận

Chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mỹ ở miền Nam Việt Nam giai đoạn 1961-1965 với âm mưu cơ bản “dùng người Việt đánh người Việt” đã hoàn toàn thất bại. Nó cho thấy bản chất xâm lược nham hiểm của Mỹ, đồng thời khẳng định sức mạnh và quyết tâm của dân tộc ta trong sự nghiệp chống Mỹ cứu nước.

Thắng lợi của nhân dân ta trong cuộc đấu tranh chống chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” đã tạo tiền đề quan trọng để tiến tới những thắng lợi vĩ đại hơn trong các giai đoạn tiếp theo của cuộc kháng chiến chống Mỹ, góp phần giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Lịch Sử - Văn Hóa

Kho tàng Lịch sử và Văn hóa: Khám phá di sản văn hóa và sự phát triển lịch sử.