Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam là một trong sáu bảo tàng quốc gia và đứng đầu trong hệ thống bảo tàng Quân đội, nơi lưu giữ và tôn vinh lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Với không gian trưng bày hiện đại, quy mô lớn và bộ sưu tập hiện vật phong phú, bảo tàng đã trở thành địa điểm giáo dục truyền thống hấp dẫn, thu hút đông đảo người dân và du khách tham quan, đặc biệt là thế hệ trẻ. Bài viết này sẽ giúp bạn khám phá toàn diện về Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam từ lịch sử hình thành đến những giá trị văn hóa, lịch sử quý báu mà nơi đây đang lưu giữ.
Lịch Sử Hình Thành Và Phát Triển
Quá trình thành lập và xây dựng
Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam có lịch sử hình thành từ rất sớm. Theo sắc lệnh số 65/SL-TN ngày 23/11/1945 của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Về bảo tồn di sản văn hóa”, ngay trong giai đoạn 1945 – 1954, Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị chú trọng thu thập, lưu giữ các tài liệu, hình ảnh, hiện vật. Bảo tàng chính thức được thành lập ngày 17/7/1956, với Ban xây dựng Bảo tàng Quân đội gồm 13 người.
Sau hơn 3 năm tiến hành xây dựng và trưng bày, ngày 21/12/1959, nhân kỷ niệm 15 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, Bảo tàng Quân đội chính thức mở cửa phục vụ khách tham quan tại địa điểm cũ ở số 28A đường Điện Biên Phủ, quận Ba Đình, Hà Nội.
Bảo tàng mới – Quy mô và vị trí
Từ tháng 11 năm 2024, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới chính thức mở cửa tại Km 6+500 Đại lộ Thăng Long, phường Tây Mỗ, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội. Đây là kết quả của dự án đầu tư xây dựng quy mô lớn được Bộ Quốc phòng triển khai từ năm 2019 trên diện tích 386.600 m², nhằm đáp ứng nhu cầu trưng bày hơn 150.000 hiện vật quý giá về lịch sử quân sự Việt Nam.
Công trình bảo tàng mới gồm 4 tầng nổi và 1 tầng trệt, tòa nhà chính có tổng diện tích sàn 64.640m² và tổng chiều cao 35,8m. Thiết kế kiến trúc hiện đại nhưng vẫn mang đậm bản sắc dân tộc và truyền thống quân sự Việt Nam, tạo nên một không gian trưng bày hoành tráng và ấn tượng.
Không Gian Trưng Bày Và Hiện Vật Nổi Bật
Khu vực trưng bày trong nhà
Không gian trưng bày bên trong bảo tàng được tổ chức khoa học và bài bản, giúp người tham quan dễ dàng theo dõi dòng chảy lịch sử dân tộc. Tại tầng 1, không gian được chia làm 6 chủ đề:
- Buổi đầu dựng nước và giữ nước
- Bảo vệ nền độc lập từ năm 939 đến năm 1858
- Chống thực dân Pháp, giành độc lập dân tộc từ năm 1858 đến năm 1945
- Kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, từ năm 1945 đến 1954
- Cuộc kháng chiến chống Mỹ từ năm 1954 đến 1975
- Xây dựng và bảo vệ đất nước từ 1976 đến ngày nay
Đặc biệt, bảo tàng sử dụng nhiều công nghệ hiện đại như sa bàn mapping, màn hình tra cứu thông tin, media tư liệu ảnh và mã QR tra cứu thông tin hiện vật, giúp tái hiện sinh động các chiến dịch, trận đánh và nhân vật lịch sử quan trọng.
Khu vực trưng bày ngoài trời
Khu trưng bày ngoài trời được thiết kế hoành tráng với nhiều hiện vật lịch sử có kích thước lớn. Cánh bên trái trưng bày những vũ khí, trang bị của Quân đội và nhân dân Việt Nam sử dụng trong các cuộc kháng chiến, tiêu biểu như Pháo 85mm, Pháo cao xạ 57mm, Xe tăng PT67 số hiệu 555, Máy bay MiG-17 số hiệu 2047, Máy bay SU-22.
Cánh bên phải trưng bày những loại vũ khí, trang bị của quân đội Pháp và Mỹ sử dụng trong cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam, như các loại pháo, xe chiến đấu bộ binh, xe tăng. Đặc biệt có Pháo tự hành M-107 cỡ nòng 175mm được mệnh danh là “Vua Chiến trường” và nhiều loại máy bay của quân đội Mỹ như A-37, F-5E, CH-47, C-130.
Bảo vật quốc gia và hiện vật quý
Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam hiện lưu giữ 4 Bảo vật Quốc gia vô cùng quý giá:
- Máy bay MiG-21 số hiệu 4324: Một trong những máy bay chiến đấu tiêu biểu của không quân Việt Nam
- Máy bay MiG-21 số hiệu 5121: Góp phần quan trọng trong chiến thắng “Điện Biên Phủ trên không” năm 1972
- Xe tăng T-54B số hiệu 843: Chiếc xe tăng đầu tiên húc vào cổng phụ Dinh Độc Lập trưa ngày 30/4/1975
- Bản đồ Quyết tâm chiến dịch Hồ Chí Minh: Tài liệu lịch sử quý giá về chiến dịch giải phóng miền Nam
Ngoài ra, bảo tàng còn tái hiện các không gian lịch sử quan trọng như đường Trường Sơn huyền thoại, khung cảnh 60 ngày đêm quân và dân Hà Nội bảo vệ Thủ đô mùa đông năm 1946, trận quyết chiến trên sông Bạch Đằng…
Ý Nghĩa Giáo Dục Và Giá Trị Văn Hóa
Vai trò giáo dục truyền thống
Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục lịch sử và truyền thống yêu nước cho các thế hệ, đặc biệt là giới trẻ. Theo PGS.TS Phạm Quốc Sử, Giảng viên khoa Việt Nam học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, bảo tàng đã đáp ứng được tâm lý thích sự mới lạ, hiện đại và hấp dẫn của giới trẻ thông qua cách trưng bày phong phú, hoành tráng và đầy tính nghệ thuật.
Ông Lê Công Định, một khách tham quan, chia sẻ: “Bảo tàng mang tính giáo dục rất lớn, giúp các bạn trẻ hiểu được rằng, thế hệ cha ông đã đổ bao xương máu, hy sinh để có được độc lập, hòa bình ngày hôm nay. Tôi mong các cháu sẽ noi gương tinh thần cách mạng, sống và học tập thật tốt để xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh và giữ gìn di sản này cho các thế hệ mai sau”.
Tầm quan trọng văn hóa và lịch sử
Bảo tàng không chỉ là nơi lưu giữ các hiện vật quân sự mà còn là không gian thể hiện tinh thần yêu nước và truyền thống đấu tranh kiên cường của dân tộc Việt Nam. Đây là cầu nối quan trọng giữa quá khứ, hiện tại và tương lai, giúp người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ, hiểu sâu sắc hơn về lịch sử dân tộc và những giá trị truyền thống cần được gìn giữ.
Như trang Lịch Sử – Văn Hóa đã từng đánh giá, các bảo tàng như Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam không chỉ có giá trị về mặt lưu trữ, trưng bày mà còn có ý nghĩa to lớn trong việc xây dựng niềm tự hào dân tộc và bồi đắp tình yêu quê hương đất nước.
Thông Tin Tham Quan
Địa chỉ và giờ mở cửa
- Địa chỉ: Km 6+500 Đại lộ Thăng Long, phường Tây Mỗ, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội
- Giờ mở cửa: Mở cửa tất cả các ngày trong tuần
- Buổi sáng: 8:00 – 11:30
- Buổi chiều: 13:00 – 16:30
Giá vé và dịch vụ
Từ khi mở cửa tháng 11/2024 đến hết tháng 12/2024, Bảo tàng áp dụng chính sách miễn phí vé tham quan. Từ năm 2025, bảo tàng sẽ bắt đầu thu vé tham quan.
Theo Đại tá Lê Vũ Huy, Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quân sự, trong giai đoạn 2, công trình tiếp tục triển khai trưng bày 8 chuyên đề, 7 sưu tập, 12 chuyên ngành quân sự; phục dựng công trình quân sự tiêu biểu; tác phẩm nghệ thuật điêu khắc, không gian trải nghiệm ngoài trời; không gian sáng tạo; du lịch sinh thái; khu vui chơi trẻ em và khu dịch vụ cho khách tham quan.
Kết Luận
Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam là công trình văn hóa quan trọng, nơi lưu giữ và phát huy giá trị của hàng trăm nghìn hiện vật, tài liệu quý giá về lịch sử quân sự và truyền thống đấu tranh dựng nước, giữ nước của dân tộc Việt Nam. Với quy mô lớn, kiến trúc hiện đại và nội dung trưng bày phong phú, bảo tàng không chỉ đáp ứng nhu cầu giáo dục truyền thống mà còn là điểm đến hấp dẫn, thu hút đông đảo người dân và du khách trong và ngoài nước.
Như website lichsuvanhoa.com đã đánh giá, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam là một điểm sáng trong hệ thống bảo tàng quốc gia, nơi mỗi hiện vật trưng bày đều mang trong mình những câu chuyện lịch sử hào hùng, góp phần xây dựng niềm tự hào và tình yêu đất nước cho các thế hệ người Việt Nam.
Nếu bạn chưa có dịp đến thăm bảo tàng, hãy dành thời gian để khám phá không gian văn hóa đặc sắc này, nơi quá khứ hào hùng của dân tộc được tái hiện một cách sinh động và ấn tượng.
Câu Hỏi Thường Gặp
Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam có những bảo vật quốc gia nào?
Bảo tàng hiện đang lưu giữ 4 Bảo vật Quốc gia, bao gồm: Máy bay MiG-21 số hiệu 4324, Máy bay MiG-21 số hiệu 5121, Xe tăng T-54B số hiệu 843 (chiếc xe tăng đầu tiên húc vào cổng phụ Dinh Độc Lập ngày 30/4/1975), và Bản đồ Quyết tâm chiến dịch Hồ Chí Minh. Mỗi hiện vật đều có giá trị lịch sử và văn hóa đặc biệt, gắn liền với những sự kiện quan trọng trong lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc.
Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam được thành lập khi nào?
Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam được thành lập vào ngày 17/7/1956, khi Tổng Quân ủy (nay là Quân ủy Trung ương) có chủ trương xây dựng Bảo tàng Quân đội. Ban xây dựng Bảo tàng gồm 13 người, có nhiệm vụ sưu tầm, thu thập và bảo quản các tài liệu, hiện vật lịch sử quân sự. Ngày 21/12/1959, nhân kỷ niệm 15 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, Bảo tàng chính thức mở cửa đón khách tại địa điểm cũ trên đường Điện Biên Phủ, Hà Nội.
Làm thế nào để đến thăm Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam?
Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam hiện nằm tại Km 6+500 Đại lộ Thăng Long, phường Tây Mỗ, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội. Bạn có thể đến bảo tàng bằng nhiều phương tiện công cộng như xe buýt hoặc taxi. Bảo tàng mở cửa tất cả các ngày trong tuần, buổi sáng từ 8:00 đến 11:30 và buổi chiều từ 13:00 đến 16:30. Từ năm 2025, bảo tàng sẽ thu phí tham quan, nhưng đến hết năm 2024, việc tham quan vẫn được miễn phí.
Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam có những khu vực trưng bày nào?
Bảo tàng có không gian trưng bày trong nhà và ngoài trời. Không gian trong nhà được chia thành 6 chủ đề trưng bày theo tiến trình lịch sử từ thời Hùng Vương – An Dương Vương đến nay. Khu trưng bày ngoài trời được chia làm hai bên: bên trái trưng bày vũ khí, trang bị của Quân đội và nhân dân Việt Nam sử dụng trong các cuộc kháng chiến; bên phải trưng bày vũ khí, trang bị của quân đội Pháp và Mỹ sử dụng trong chiến tranh xâm lược Việt Nam. Ngoài ra, bảo tàng còn có nhiều khu vực tái hiện các không gian lịch sử quan trọng như đường Trường Sơn, 60 ngày đêm bảo vệ Thủ đô, trận Bạch Đằng…
Tại sao Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam thu hút nhiều người tham quan?
Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam thu hút đông đảo người tham quan, đặc biệt là giới trẻ, vì nhiều lý do. Thứ nhất, bảo tàng sở hữu bộ sưu tập phong phú với hơn 150.000 hiện vật quý giá, trong đó có 4 bảo vật quốc gia. Thứ hai, không gian trưng bày được thiết kế hiện đại, ứng dụng nhiều công nghệ tiên tiến như sa bàn mapping, màn hình tra cứu thông tin, giúp tái hiện sinh động các sự kiện lịch sử. Thứ ba, bảo tàng có giá trị giáo dục lớn, giúp người tham quan, đặc biệt là thế hệ trẻ, hiểu sâu sắc hơn về lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước hào hùng của dân tộc Việt Nam.
Để lại một bình luận