【Giải Đáp】Triều đại nào đã đánh bại quân Nguyên Mông ba lần?

Có thể bạn quan tâm:

• 【Giải Đáp】Hào Khí Đông A là tinh thần của triều đại nào?
• 【Giải Đáp】Thời Nhà Trần nước ta có tên gọi là gì?
• 【Giải Đáp】Vị vua cuối cùng của Nhà Trần là ai?
• 【Giải Đáp】Ai là người sáng lập ra triều đại nhà Trần?
• 【Giải Đáp】Nhà Trần ban hành bộ luật gì?

Lịch sử Việt Nam trải qua nhiều cuộc chiến tranh chống ngoại xâm oanh liệt, trong đó nổi bật là ba lần kháng chiến chống quân Nguyên Mông xâm lược vào thế kỷ XIII. Vậy triều đại nào đã lãnh đạo nhân dân ta lập nên chiến công hiển hách này? Bài viết của Lịch Sử – Văn Hóa sẽ cung cấp cho bạn đọc câu trả lời chi tiết, đồng thời phân tích bối cảnh lịch sử, nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa của những chiến thắng vĩ đại này.

Triều đại nhà Trần – “Lá chắn thép” của Đại Việt

Triều đại đã ba lần đánh bại quân Nguyên Mông hùng mạnh chính là nhà Trần (1225-1400). Đây là một triều đại phong kiến thịnh trị trong lịch sử Việt Nam, với nhiều thành tựu rực rỡ về kinh tế, văn hóa, xã hội và đặc biệt là quân sự.

Bối cảnh lịch sử

• Thế kỷ XIII: Đế quốc Mông Cổ dưới sự lãnh đạo của Thành Cát Tư Hãn và các hậu duệ đã bành trướng thế lực ra khắp châu Á và châu Âu, trở thành một đế chế hùng mạnh bậc nhất thế giới.
• Đại Việt: Vào thời điểm này, Đại Việt là một quốc gia độc lập, có nền kinh tế phát triển và quân đội mạnh. Tuy nhiên, trước tham vọng bành trướng của đế quốc Mông Nguyên, Đại Việt đã trở thành mục tiêu xâm lược.

Ba lần kháng chiến chống Nguyên Mông

Nhà Trần đã lãnh đạo nhân dân ta tiến hành ba cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên Mông, diễn ra vào các năm 1258, 1285 và 1288. Cả ba lần, quân dân Đại Việt đều giành thắng lợi vẻ vang.

Bảng tóm tắt ba lần kháng chiến chống Nguyên Mông:

Lần	Thời gian	Chỉ huy quân Mông Nguyên	Chỉ huy quân Đại Việt	Kết quả
1	1258	Ngột Lương Hợp Thai	Trần Thái Tông, Trần Thủ Độ	Đại Việt thắng
2	1285	Thoát Hoan	Trần Thánh Tông, Trần Nhân Tông, Trần Hưng Đạo	Đại Việt thắng
3	1288	Thoát Hoan, Ô Mã Nhi	Trần Nhân Tông, Trần Hưng Đạo	Đại Việt thắng

Nguyên nhân thắng lợi

Thắng lợi của ba lần kháng chiến chống quân Nguyên Mông là kết quả của nhiều yếu tố, trong đó nổi bật là:

Sự lãnh đạo sáng suốt của nhà Trần

• Vua Trần: Các vị vua Trần đều là những người có tài năng, quyết đoán, sẵn sàng hy sinh vì độc lập dân tộc. Họ đã thống nhất nội bộ, tập hợp sức mạnh toàn dân để chống giặc.
  • Ví dụ: Trong cuộc kháng chiến lần thứ hai, vua Trần Nhân Tông đã khẳng định: “Nếu bệ hạ muốn hàng, xin hãy chém đầu thần trước đã!”.
• Trần Hưng Đạo: Ông là một nhà quân sự thiên tài, vị tướng lỗi lạc của dân tộc Việt Nam. Ông đã soạn thảo “Hịch tướng sĩ” để khích lệ tinh thần chiến đấu của quân đội, đồng thời vạch ra những chiến lược, sách lược đúng đắn, góp phần quan trọng vào thắng lợi của cả ba cuộc kháng chiến.

Tinh thần đoàn kết, chiến đấu anh dũng của quân dân Đại Việt

• Toàn dân kháng chiến: Trước họa xâm lăng, toàn dân Đại Việt đã đoàn kết một lòng, quyết tâm chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.
• Chiến thuật linh hoạt: Quân đội Đại Việt đã sử dụng nhiều chiến thuật linh hoạt, sáng tạo như “vườn không nhà trống”, “tiêu thổ kháng chiến”, “đánh du kích”… để khắc chế sức mạnh của quân Nguyên Mông.
  • Sử gia Ngô Sĩ Liên viết trong “Đại Việt sử ký toàn thư”: “Quân ta lấy ít địch nhiều, lấy yếu chống mạnh, dùng mưu lược để thắng sức địch”.
• Lòng yêu nước nồng nàn: Chính lòng yêu nước, ý chí bất khuất của mỗi người dân là nguồn sức mạnh vô tận, giúp Đại Việt đánh bại kẻ thù hung mạnh.

Vai trò của các trận đánh quyết định

• Trận Đông Bộ Đầu (1258): Đây là trận đánh mở màn cho cuộc kháng chiến lần thứ nhất, quân Đại Việt đã phá tan đội quân tiên phong của Ngột Lương Hợp Thai, buộc quân Nguyên Mông phải rút lui.
• Các trận Hàm Tử, Chương Dương, Vân Đồn (1285): Trong cuộc kháng chiến lần thứ hai, quân Đại Việt đã liên tiếp giành thắng lợi trong các trận đánh này, làm tiêu hao lực lượng của quân Nguyên Mông.
• Trận Bạch Đằng (1288): Trận Bạch Đằng là trận quyết chiến chiến lược trong cuộc kháng chiến lần thứ ba. Với chiến thuật “cọc gỗ bọc sắt”, Trần Hưng Đạo đã dẫn dắt quân Đại Việt tiêu diệt hoàn toàn đội thuyền của Ô Mã Nhi, buộc Thoát Hoan phải tháo chạy về nước.

Ý nghĩa lịch sử

Ba lần chiến thắng quân Nguyên Mông có ý nghĩa lịch sử vô cùng to lớn đối với dân tộc Việt Nam:

• Khẳng định độc lập, chủ quyền: Chiến thắng này đã khẳng định quyền tự chủ, độc lập của Đại Việt, bảo vệ nền văn hiến của dân tộc.
• Nâng cao vị thế quốc gia: Đại Việt trở thành một quốc gia có tiếng nói quan trọng trong khu vực Đông Nam Á.
• Cổ vũ tinh thần đấu tranh chống ngoại xâm: Chiến thắng của nhà Trần là nguồn cảm hứng vô tận cho các thế hệ sau tiếp tục sự nghiệp đấu tranh giành và giữ độc lập cho dân tộc.
• Góp phần bảo vệ nền văn minh Đông Á: Chiến thắng của Đại Việt đã ngăn chặn sự bành trướng của đế quốc Mông Nguyên, góp phần bảo vệ nền văn minh Đông Á.

Lịch Sử – Văn Hóa xin giới thiệu đến bạn đọc một số câu nói nổi tiếng của Trần Hưng Đạo về tinh thần kháng chiến:

• “Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa, chỉ căm tức chưa xả thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng.”
• “Khoan thư sức dân để làm kế sâu rễ bền gốc, đó là thượng sách giữ nước.”
• “Bệ hạ chém đầu tôi trước rồi hãy hàng.”

Kết luận

Triều đại nhà Trần với ba lần chiến thắng quân Nguyên Mông đã ghi vào lịch sử dân tộc những trang sử hào hùng, vang dội. Chiến thắng này là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam, là bằng chứng cho ý chí kiên cường, bất khuất và trí tuệ sáng ngời của cha ông ta.

Câu hỏi thường gặp