Vì sao quân Mông Nguyên xâm lược nước ta?

Không có bài viết liên quan.

Thế kỷ 13, vó ngựa Mông Nguyên làm rung chuyển cả thế giới, từ châu Á đến châu Âu. Đại Việt, vùng đất nhỏ bé nhưng kiên cường, đã ba lần đối mặt với sức mạnh khủng khiếp này. Vậy điều gì đã thúc đẩy quân Mông Nguyên vượt ngàn dặm xa xôi để xâm lược nước ta? Bài viết này sẽ phân tích sâu vào những nguyên nhân lịch sử, địa chính trị, kinh tế và cả những sai lầm trong nhận định, từ đó giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về một trong những chương sử hào hùng nhất của dân tộc Việt Nam.

Tham Vọng Bá Chủ – Khát Vọng Chinh Phục Của Đế Quốc Mông Nguyên

Mông Nguyên dưới thời Hốt Tất Liệt là một đế chế hùng mạnh với tham vọng bành trướng lãnh thổ vô cùng lớn. Việc chinh phục, sáp nhập các vùng đất mới dường như đã trở thành bản chất của đế chế này.

• Bành trướng lãnh thổ: Mông Nguyên đã chinh phục phần lớn châu Á và một phần châu Âu, từ Trung Quốc, Trung Á, Ba Tư đến Nga. Đại Việt, với vị trí địa lý quan trọng, trở thành mục tiêu tiếp theo trong kế hoạch bành trướng của họ.
• Tham vọng thống trị: Hốt Tất Liệt, sau khi thống nhất Trung Quốc và lập ra nhà Nguyên, ấp ủ giấc mộng bá chủ toàn cõi Á Đông. Đại Việt, với vị thế là một quốc gia độc lập, trở thành “cái gai” trong mắt nhà Nguyên.

Vị Trí Chiến Lược Của Đại Việt – Mục Tiêu Trong Chiến Lược Nam Tiến

Đại Việt nằm ở vị trí địa chính trị quan trọng, là cửa ngõ nối liền Trung Quốc với Đông Nam Á.

• Con đường tiến xuống phương Nam: Chiếm được Đại Việt sẽ giúp quân Mông Nguyên kiểm soát tuyến đường biển quan trọng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xâm lược các quốc gia Đông Nam Á giàu có như Champa, Java, Srivijaya.
• Củng cố phòng tuyến phía Nam: Đại Việt cũng là vùng đất quan trọng để nhà Nguyên thiết lập tuyến phòng thủ phía Nam, ngăn chặn sự chống đối từ các lực lượng còn sót lại của nhà Tống.

Theo lichsuvanhoa.com:

“Vị trí địa lý của Đại Việt mang tính chiến lược quan trọng, vừa là cầu nối giao thương, vừa là tuyến phòng thủ then chốt. Điều này khiến Đại Việt trở thành mục tiêu hấp dẫn đối với các thế lực bành trướng, trong đó có Mông Nguyên.”

Tài Nguyên và Kinh Tế – Tiềm Năng Của Vùng Đất Mới

Đại Việt là vùng đất trù phú, giàu tài nguyên, có nền kinh tế nông nghiệp phát triển.

• Nguồn nhân lực dồi dào: Đại Việt có dân số đông, là nguồn cung cấp nhân lực quan trọng cho quân đội và các hoạt động kinh tế của đế chế Mông Nguyên.
• Tài nguyên phong phú: Đại Việt có nhiều loại tài nguyên quý giá như vàng, bạc, đồng, gỗ quý, là nguồn lợi hấp dẫn đối với nhà Nguyên.
• Nông nghiệp phát triển: Đồng bằng sông Hồng trù phú là vựa lúa lớn của Đại Việt, có thể cung cấp lương thực cho quân đội Mông Nguyên trong các chiến dịch quân sự.

Sai Lầm Trong Nhận Định – Sự Chủ Quan, Khinh Địch

Bên cạnh những toan tính chiến lược, quân Mông Nguyên cũng đã mắc phải những sai lầm trong nhận định về Đại Việt.

• Thông tin sai lệch: Có thể nhà Nguyên đã nhận được những thông tin không chính xác về tình hình chính trị, quân sự của Đại Việt, dẫn đến đánh giá thấp sức mạnh của quân dân Đại Việt.
• Chủ quan: Sau những chiến thắng vang dội trước nhiều quốc gia hùng mạnh, quân Mông Nguyên đã trở nên chủ quan, khinh địch, không lường trước được sự kháng cự quyết liệt của người Việt.
• Không hiểu rõ địa hình, khí hậu: Quân Mông Nguyên quen chiến đấu trên thảo nguyên rộng lớn, không quen với địa hình rừng núi, sông ngòi chằng chịt và khí hậu nhiệt đới gió mùa khắc nghiệt của Đại Việt.

Chính Sách Ngoại Giao Của Nhà Trần – Mâu Thuẫn Chính Trị

Chính sách ngoại giao cứng rắn của nhà Trần cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến cuộc chiến tranh với Mông Nguyên.

• Từ chối thần phục: Nhà Trần kiên quyết bảo vệ độc lập, chủ quyền, từ chối yêu sách thần phục và cống nạp của nhà Nguyên.
• Che chở tàn quân nhà Tống: Đại Việt đã tiếp nhận và che chở tàn quân nhà Tống, khiến nhà Nguyên càng thêm tức giận.
• Mâu thuẫn ngoại giao: Những bất đồng trong quan hệ ngoại giao giữa hai nước đã đẩy mâu thuẫn lên cao, dẫn đến xung đột quân sự.

Trích dẫn từ Đại Việt sử ký toàn thư:

“Năm Đinh Tỵ (1257), vua Trần Thái Tông sai sứ sang nhà Nguyên xin cầu phong. Hốt Tất Liệt buộc vua Trần phải sang chầu. Vua không chịu, bèn sai Lý Tường sang biện bạch. Hốt Tất Liệt giận lắm, bèn sai quân sang xâm lược Đại Việt.”

Kết Luận

Cuộc xâm lược của quân Mông Nguyên vào Đại Việt là sự tổng hòa của nhiều yếu tố, từ tham vọng bá chủ, mục tiêu chiến lược đến những sai lầm trong nhận định và mâu thuẫn chính trị. Tuy nhiên, dù với lý do gì, hành động xâm lược này đã vấp phải sự kháng cự quyết liệt của quân dân Đại Việt, dẫn đến thất bại thảm hại cho quân Mông Nguyên. Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên đã trở thành những trang sử hào hùng, khắc ghi tinh thần bất khuất, ý chí kiên cường của dân tộc Việt Nam.

Câu hỏi thường gặp

Nguồn tham khảo:

• Đại Việt sử ký toàn thư
• Khâm định Việt sử thông giám cương mục
• Lịch sử Việt Nam, tập 2
• Website lichsuvanhoa.com