Quang Trung đại phá quân Thanh trong bao nhiêu ngày? Chiến thắng thần tốc lịch sử

quang trung dai pha quan thanh trong bao nhieu ngay

Tổng quan về chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa

Quang Trung đại phá quân Thanh là tên gọi của chiến dịch quân sự nổi tiếng diễn ra trong dịp Tết Kỷ Dậu 1789 (từ đêm 25/1/1789 đến 30/1/1789 theo lịch Tây). Đây là một chiến thắng vang dội của nghĩa quân Tây Sơn dưới sự chỉ huy tài tình của vua Quang Trung Nguyễn Huệ trước đội quân xâm lược hùng mạnh của nhà Thanh.

Điều đặc biệt của chiến dịch này là thời gian cực kỳ ngắn – chỉ 5 ngày Tết, từ đêm giao thừa đến trưa mùng 5 Tết Kỷ Dậu, quân đội Đại Việt đã quét sạch 29 vạn quân Thanh, giải phóng kinh thành Thăng Long và củng cố nền độc lập của đất nước. Chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa không chỉ thể hiện tài năng quân sự xuất chúng của vua Quang Trung mà còn chứng minh tinh thần bất khuất của dân tộc Việt Nam trước mọi kẻ thù xâm lược.

Bối cảnh lịch sử và nhân vật chính

Nguyên nhân dẫn đến cuộc chiến

Bối cảnh chính trị và ảnh hưởng nước ngoài

Năm 1788, tình hình Đại Việt vô cùng phức tạp. Sau khi Nguyễn Huệ đánh bại được tập đoàn phong kiến họ Trịnh ở miền Bắc năm 1786, ông đã khôi phục lại nhà Hậu Lê với vua Lê Chiêu Thống và chấm dứt tình trạng phân chia Đàng Trong – Đàng Ngoài kéo dài suốt hơn 200 năm.

Tuy nhiên, vua Lê Chiêu Thống vì hèn kém và nhu nhược, đã “cõng rắn cắn gà nhà” cầu viện quân Thanh. Vua Càn Long nhà Thanh đã lợi dụng cơ hội này để xâm lược Đại Việt, cử Tôn Sĩ Nghị đem 29 vạn quân sang xâm chiếm nước ta vào cuối năm 1788.

Xem thêm: Quang Trung - Nguyễn Huệ là gì của nhau?

Sự chuẩn bị cho chiến dịch

Được tin quân Thanh xâm lược, ngày 25 tháng 11 năm Mậu Thân (22/12/1788), tại Phú Xuân (Huế), Nguyễn Huệ đã quyết định lên ngôi Hoàng đế, lấy niên hiệu là Quang Trung. Đây là quyết định sáng suốt, tạo nền tảng pháp lý và chính trị cho cuộc kháng chiến chống quân Thanh xâm lược.

Sau khi lên ngôi, vua Quang Trung lập tức huy động quân đội tiến ra Bắc. Trên đường hành quân, ông liên tục tuyển thêm quân và lập kế hoạch tác chiến táo bạo. Khi đến Nghệ An, ông còn ghé thăm La Sơn phu tử để thỉnh ý. La Sơn phu tử đã tiên đoán: “Chúa công ra chuyến này chẳng qua mươi ngày là giặc Thanh sẽ tan”.

Quang Trung – nhà chiến lược thiên tài

Tiểu sử và nguồn gốc

Quang Trung – Nguyễn Huệ sinh năm 1753 tại vùng Tây Sơn, Bình Định. Ông là người em trong ba anh em Tây Sơn tam kiệt (cùng với Nguyễn Nhạc và Nguyễn Lữ). Được mô tả là “người giảo hoạt, đánh trận rất giỏi, người người đều sợ Huệ”, ông nổi tiếng với tài năng quân sự thiên bẩm và những chiến thắng vang dội trước khi lên ngôi hoàng đế.

Chiến lược và chuẩn bị quân sự

Khi chuẩn bị cho chiến dịch đánh quân Thanh, vua Quang Trung đã thể hiện tài năng chiến lược xuất chúng. Ông quyết định chia quân làm 5 đạo để tiến công:

Đạo chủ lực do Quang Trung trực tiếp chỉ huy, tiến thẳng vào Thăng Long
Đạo thứ hai và thứ ba đánh vào Tây Nam Thăng Long và yểm hộ cho đạo chủ lực
Đạo thứ tư tiến ra phía Hải Dương
Đạo thứ năm tiến lên Lạng Giang (Bắc Giang), chặn đường rút lui của địch

Chiến lược này nhằm bao vây, chia cắt và chặn đường rút lui của quân địch, tạo thế áp đảo trên toàn mặt trận.

Diễn biến chi tiết 5 ngày đánh giặc

Cuộc hành quân thần tốc và các trận đánh chính

Đêm 30 Tết: Mở màn chiến dịch

Đêm 30 Tết Kỷ Dậu (25/1/1789), sau khi tổ chức lễ khao quân và tuyên bố: “Hôm nay ta cùng các ngươi hãy tạm sửa lễ cúng Tết trước đã, hẹn đến ngày mùng 7 năm mới thì vào thành Thăng Long mở tiệc ăn mừng”, vua Quang Trung ra lệnh xuất quân.

Từ phòng tuyến Tam Điệp, đạo quân chủ lực do vua Quang Trung chỉ huy vượt sông Gián Khẩu (sông Đáy), tiêu diệt gọn quân địch ở đồn tiền tiêu. Quân Tây Sơn thừa thắng tiến lên, nhanh chóng tiêu diệt luôn các đồn địch ở bờ bắc sông Nguyệt Quyết và Nhật Tảo.

Đêm mùng 3 Tết: Chiến thắng đồn Hà Hồi

Đêm mùng 3 Tết Kỷ Dậu (28/1/1789), quân Tây Sơn bí mật bao vây đồn Hà Hồi (Thường Tín, Hà Nội). Đây là một đồn quan trọng của quân Thanh cách Thăng Long khoảng 20km. Quân địch bị tấn công bất ngờ, hoảng sợ, buộc phải hạ vũ khí đầu hàng. Chiến thắng này giúp quân Tây Sơn thu được nhiều vũ khí, lương thực, và mở đường tiến về Thăng Long.

Sáng mùng 5 Tết: Đại thắng Ngọc Hồi – Đống Đa

Sáng mùng 5 Tết Kỷ Dậu (30/1/1789), quân Tây Sơn tấn công đồn Ngọc Hồi (Thanh Trì, Hà Nội) – vị trí then chốt trong hệ thống phòng thủ của địch, cách Thăng Long khoảng 14km. Đồn Ngọc Hồi có thành lũy kiên cố, tập trung nhiều quân tinh nhuệ và tướng giỏi của quân Thanh.

Cùng lúc đó, đạo quân của đô đốc Long tấn công đồn Đống Đa. Quân Thanh đại bại, tướng giặc Sầm Nghi Đống khiếp sợ, thắt cổ tự tử. Nghe tin đại bại, tướng giặc Tôn Sĩ Nghị sợ mất vía, vội vã cùng vài võ quan vượt sông Nhị sang Gia Lâm, bỏ cả ấn tín mà chạy.

Trưa mùng 5 Tết: Tiến vào Thăng Long

Trưa mùng 5 Tết Kỷ Dậu, vua Quang Trung cùng đoàn quân chiến thắng tiến vào Thăng Long giữa muôn vàn tiếng hò reo của dân chúng. Như vậy, chỉ trong vòng 5 ngày ngắn ngủi, từ đêm 30 Tết đến trưa mùng 5 Tết, Quang Trung đã hoàn toàn đại phá quân Thanh, giải phóng kinh thành Thăng Long.

Xem thêm: Tình hình đất nước những năm đầu triều Mạc như thế nào?

Nghệ thuật quân sự và quyết sách quan trọng

Chiến thuật “Thần tốc – Táo bạo – Bất ngờ”

Nghệ thuật quân sự của vua Quang Trung trong chiến dịch đại phá quân Thanh được tóm tắt trong ba chữ: Thần tốc – Táo bạo – Bất ngờ. Ông đã áp dụng chiến thuật:

Bí mật, bất ngờ, bao vây tiến công địch từ nhiều hướng
Tập trung lực lượng trên hướng chủ yếu
Tạo thế áp đảo, tiến công mãnh liệt vào các mục tiêu then chốt

Yếu tố bất ngờ trong chiến thuật của Quang Trung luôn khiến quân Thanh lâm vào thế bị động. Bất ngờ chiến lược mà ông giành được là đánh địch ở không gian và thời gian do mình lựa chọn – giữa dịp Tết khi quân địch đang chủ quan, lơ là cảnh giác.

Tận dụng thế trận và tinh thần chiến đấu

Mặc dù quân số ít hơn 2-3 lần và phải hành quân từ xa đến, nhưng vua Quang Trung đã khéo léo tận dụng yếu tố bất ngờ và tinh thần chiến đấu cao của quân đội. Ông hiểu rõ tâm lý chủ quan, kiêu ngạo của Tôn Sĩ Nghị và quân Thanh, nên đã chọn thời điểm Tết Nguyên đán – lúc quân địch đang ăn Tết, lơ là cảnh giác – để tấn công.

Tinh thần quyết tâm “Đánh cho sử tri Nam quốc anh hùng chi hữu chủ” (Đánh cho lịch sử muôn đời biết nước Nam anh hùng là có chủ) đã trở thành động lực mạnh mẽ cho quân đội Tây Sơn trong chiến dịch lịch sử này.

Ý nghĩa lịch sử và di sản

Tác động chính trị và văn hóa

Bài học từ chiến thắng thần tốc

Chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa trong vỏn vẹn 5 ngày Tết để lại nhiều bài học quý giá cho các thế hệ sau:

Bài học về nghệ thuật quân sự, đặc biệt là tư tưởng tác chiến thần tốc, táo bạo và bất ngờ
Bài học về tinh thần yêu nước và đoàn kết dân tộc
Bài học về tài năng và sự sáng tạo trong lãnh đạo

Như nhà sử học Trần Trọng Kim đã phải thừa nhận: “ông Nguyễn Huệ mới lên ngôi Hoàng Đế, truyền hịch đi các nơi, đường đường chính chính, đem quân ra đánh một trận phá 20 vạn quân Tàu… Tưởng từ xưa đến nay nước ta chưa có võ công nào lẫm liệt như vậy.“

Ảnh hưởng đến bản sắc dân tộc

Quang Trung đại phá quân Thanh trong 5 ngày Tết đã trở thành biểu tượng của tinh thần độc lập, tự chủ và bản lĩnh Việt Nam. Chiến thắng này đã góp phần định hình ý thức về một dân tộc anh hùng, bất khuất trước mọi kẻ thù xâm lược.

Hình ảnh vị vua anh hùng Quang Trung ngày nay vẫn được tôn vinh trong tâm thức người Việt và trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho tinh thần yêu nước của các thế hệ sau.

Di tích và lễ hội kỷ niệm

Các di tích lịch sử liên quan

Gò Đống Đa và các địa điểm lịch sử

Khu di tích Đống Đa (Hà Nội) là di tích lịch sử gắn liền với chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa. Đây là nơi quân Tây Sơn đã đánh bại quân Thanh và cũng là nơi tướng giặc Sầm Nghi Đống treo cổ tự tử. Ngày nay, khu di tích này đã trở thành một trong những di tích lịch sử quan trọng, thu hút nhiều du khách đến tham quan và tìm hiểu về chiến công hiển hách của vua Quang Trung.

Ngoài ra, các di tích khác liên quan đến chiến thắng này còn có:

Đồn Hà Hồi (Thường Tín)
Đồn Ngọc Hồi (Thanh Trì)
Các địa điểm như Gián Khẩu, Nguyệt Quyết, Nhật Tảo

Lễ hội Đống Đa và các hoạt động tưởng niệm

Hàng năm, vào ngày mùng 5 tháng Giêng âm lịch, Lễ hội Đống Đa được tổ chức tại Hà Nội để kỷ niệm chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa. Đây là dịp để người dân tưởng nhớ và tri ân công lao to lớn của vua Quang Trung và nghĩa quân Tây Sơn trong việc đánh đuổi giặc ngoại xâm, bảo vệ độc lập dân tộc.

Năm 2024 đánh dấu kỷ niệm 235 năm chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa (1789-2024), với nhiều hoạt động tưởng niệm đặc biệt diễn ra trên cả nước.

Kết luận

Quang Trung đại phá quân Thanh trong bao nhiêu ngày? Câu trả lời là 5 ngày – một kỳ tích quân sự phi thường trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Từ đêm 30 Tết đến trưa mùng 5 Tết Kỷ Dậu (25-30/1/1789), vua Quang Trung đã lãnh đạo quân đội Đại Việt đánh bại hoàn toàn 29 vạn quân Thanh xâm lược, giải phóng kinh thành Thăng Long.

Xem thêm: Quang Trung đại phá quân Thanh vào năm nào? Chiến thắng lịch sử huy hoàng

Chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa không chỉ là minh chứng cho tài năng quân sự xuất chúng của vua Quang Trung mà còn là biểu tượng của tinh thần độc lập tự chủ và ý chí bất khuất của dân tộc Việt Nam. Đây là một trong những chiến thắng vẻ vang nhất trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc ta, xứng đáng được ghi nhớ và tôn vinh qua các thế hệ.

Như website lichsuvanhoa.com đã từng nhấn mạnh, việc tìm hiểu về những chiến thắng lịch sử như Quang Trung đại phá quân Thanh không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về lịch sử dân tộc mà còn là nguồn cảm hứng bất tận cho tình yêu quê hương đất nước và ý chí tự cường dân tộc trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày nay.

Câu Hỏi Thường Gặp

Tại sao chiến thắng của Quang Trung trước quân Thanh được đánh giá cao?

Chiến thắng của Quang Trung trước quân Thanh được đánh giá cao vì nhiều lý do. Thứ nhất, đây là chiến thắng trước một đội quân xâm lược hùng mạnh với quân số đông gấp nhiều lần (29 vạn quân Thanh so với khoảng 5 vạn quân Tây Sơn). Thứ hai, chiến thắng này diễn ra trong thời gian cực kỳ ngắn – chỉ 5 ngày từ đêm 30 Tết đến trưa mùng 5 Tết Kỷ Dậu, thể hiện tài năng quân sự xuất chúng của vua Quang Trung. Thứ ba, chiến thắng này không chỉ giải phóng kinh thành Thăng Long mà còn bảo vệ vững chắc nền độc lập dân tộc, đồng thời đánh dấu việc nhà Tây Sơn chính thức thay nhà Lê trong việc cai quản đất Bắc Hà.

Quang Trung đã sử dụng chiến thuật gì để đánh bại quân Thanh?

Vua Quang Trung đã sử dụng chiến thuật “Thần tốc – Táo bạo – Bất ngờ” để đánh bại quân Thanh. Cụ thể, ông đã:

Chia quân làm 5 đạo tiến công từ nhiều hướng khác nhau
Chọn thời điểm tấn công vào dịp Tết Nguyên đán khi quân địch đang chủ quan, lơ là cảnh giác
Thực hiện cuộc hành quân thần tốc từ Phú Xuân ra Bắc
Tạo yếu tố bất ngờ bằng cách tấn công vào đêm giao thừa
Tập trung lực lượng vào các điểm then chốt như đồn Hà Hồi, Ngọc Hồi và Đống Đa
Bao vây, chia cắt và chặn đường rút lui của quân địch

Chiến thuật này đã khiến quân Thanh liên tục rơi vào thế bị động và không kịp trở tay.

Tôi có thể tham quan những di tích nào liên quan đến chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa?

Hiện nay, bạn có thể tham quan nhiều di tích liên quan đến chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa:

Khu di tích Đống Đa (Hà Nội): Đây là nơi diễn ra trận đánh quan trọng và cũng là nơi tướng giặc Sầm Nghi Đống treo cổ tự tử. Khu di tích bao gồm đền thờ vua Quang Trung và gò Đống Đa.
Đồn Hà Hồi (Thường Tín): Nơi quân Tây Sơn giành chiến thắng vào đêm mùng 3 Tết Kỷ Dậu.
Đồn Ngọc Hồi (Thanh Trì): Địa điểm diễn ra trận đánh quan trọng vào sáng mùng 5 Tết Kỷ Dậu.
Bảo tàng Quang Trung (Bình Định): Tuy không phải là nơi diễn ra chiến đấu, nhưng đây là nơi lưu giữ nhiều hiện vật, tài liệu quý giá về vua Quang Trung và chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa.

Có những tài liệu lịch sử nào ghi chép về chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa?

Có nhiều tài liệu lịch sử ghi chép về chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa:

Đại Nam chính biên liệt truyện: Bộ sử của nhà Nguyễn có ghi chép chi tiết về chiến dịch quân sự của vua Quang Trung, như việc “quân Quang Trung thần tốc tiến lên bắt gọn đám quân Thanh do thám và tiêu diệt các đồn bắc sông Nguyệt Quyết và đồn Nhật Tảo”.
Hoàng Lê nhất thống chí: Tác phẩm văn học lịch sử mô tả chi tiết về cuộc chiến giữa quân Tây Sơn và quân Thanh.
Việt Nam sử lược của Trần Trọng Kim: Có đoạn ngợi khen chiến công của vua Quang Trung, dù tác giả là sử quan nhà Nguyễn.
Các bài thơ đương thời, như bài thơ của Ngô Ngọc Du ghi lại không khí tưng bừng của ngày chiến thắng: “Giặc đâu tàn bạo sang điên cuồng/ Quân vua một giận oai bốn phương/ Thần tốc ruỗi dài xông thẳng tới,/ Như trên trời xuống dám ai đương…“

Chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa ảnh hưởng như thế nào đến lịch sử Việt Nam?

Chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa có ảnh hưởng to lớn đến lịch sử Việt Nam:

Bảo vệ nền độc lập dân tộc: Chiến thắng đã đập tan cuộc xâm lược của nhà Thanh, giữ vững nền độc lập của đất nước.
Thay đổi cục diện chính trị: Nhà Tây Sơn chính thức thay thế nhà Lê trong việc cai quản đất Bắc Hà và được nhà Thanh công nhận. Lê Chiêu Thống phải chạy theo quân Thanh sang Trung Quốc.
Đóng góp vào nghệ thuật quân sự: Chiến thuật “Thần tốc – Táo bạo – Bất ngờ” của vua Quang Trung đã trở thành bài học quý giá cho nghệ thuật quân sự Việt Nam.
Truyền cảm hứng cho các thế hệ sau: Chiến thắng đã trở thành biểu tượng của tinh thần yêu nước và ý chí độc lập tự chủ, truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ người Việt trong công cuộc bảo vệ và xây dựng đất nước.
Di sản văn hóa: Các di tích, lễ hội và tác phẩm nghệ thuật liên quan đến chiến thắng này đã trở thành một phần quan trọng trong di sản văn hóa của dân tộc Việt Nam.

Nhấn ESC để đóng