【Giải Đáp】Ai là người lập ra Nhà Mạc?

Lịch sử Việt Nam trải qua nhiều triều đại phong kiến, mỗi triều đại đều ghi dấu ấn riêng biệt. Trong số đó, nhà Mạc (1527-1677) là một triều đại tuy ngắn ngủi nhưng có nhiều đóng góp quan trọng cho lịch sử dân tộc. Vậy ai là người sáng lập ra nhà Mạc? Bài viết này trên lichsuvanhoa.com sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin chi tiết về Mạc Đăng Dung, vị vua đầu tiên của nhà Mạc, cũng như bối cảnh lịch sử và những sự kiện quan trọng liên quan đến sự ra đời của triều đại này.

Mạc Đăng Dung – Người sáng lập nhà Mạc

Mạc Đăng Dung (1483-1541) sinh ra trong một gia đình ngư dân nghèo ở làng Cổ Trai, huyện Nghi Dương, phủ Kinh Môn, trấn Hải Dương (nay thuộc xã Ngũ Đoan, huyện Kiến Thụy, thành phố Hải Phòng) . Ông là người có sức khỏe, thông minh và có chí lớn. Thời trẻ, Mạc Đăng Dung làm nghề đánh cá, sau đó gia nhập quân đội và dần thăng tiến nhờ tài năng võ nghệ và mưu lược.  

Con đường đến ngai vàng

Mạc Đăng Dung bắt đầu sự nghiệp của mình với vai trò là một người lính trong quân đội nhà Lê sơ. Nhờ tài năng và sự dũng cảm, ông nhanh chóng thăng tiến và trở thành một tướng lĩnh quan trọng. Trong bối cảnh triều đình nhà Lê sơ suy yếu, rối ren bởi các cuộc tranh giành quyền lực giữa các phe phái, Mạc Đăng Dung đã tận dụng cơ hội để củng cố thế lực của mình.

Năm 1522, Mạc Đăng Dung ép vua Lê Chiêu Tông nhường ngôi cho Lê Cung Hoàng, sau đó phế truất Cung Hoàng và tự lập làm vua, đặt niên hiệu là Minh Đức, lấy quốc hiệu là Đại Việt, chính thức sáng lập ra nhà Mạc .  

Vị trí trong lịch sử

Mạc Đăng Dung là một nhân vật lịch sử gây nhiều tranh cãi. Một số sử gia đánh giá ông là người có công dẹp loạn, ổn định đất nước sau một thời kỳ dài hỗn loạn. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng ông là kẻ cướp ngôi, gây ra sự chia rẽ và chiến tranh kéo dài. Dù có nhiều quan điểm khác nhau, không thể phủ nhận vai trò quan trọng của Mạc Đăng Dung trong lịch sử Việt Nam. Ông là người đã mở ra một chương mới trong lịch sử dân tộc với những cải cách và đổi mới đáng kể.

Bối cảnh lịch sử dẫn đến sự ra đời của nhà Mạc

Cuối thế kỷ 15, đầu thế kỷ 16, nhà Lê sơ bước vào giai đoạn suy yếu. Các vua Lê về sau đều là những ông vua yếu kém, ham mê tửu sắc, không quan tâm đến việc triều chính. Triều đình bị chi phối bởi các phe phái ngoại thích, tranh giành quyền lực, khiến tình hình chính trị rối ren.

Nạn đói, thiên tai, dịch bệnh liên miên khiến đời sống nhân dân cực khổ. Các cuộc khởi nghĩa nông dân nổ ra khắp nơi, làm suy yếu thêm chế độ phong kiến. Trong bối cảnh đó, Mạc Đăng Dung, một tướng lĩnh có tài năng và tham vọng, đã nổi lên và giành lấy ngai vàng.

Những sự kiện quan trọng dưới thời Mạc Đăng Dung

Sau khi lên ngôi, Mạc Đăng Dung đã thực hiện nhiều cải cách quan trọng nhằm ổn định đất nước và phát triển kinh tế – xã hội.

Cải cách hành chính

Mạc Đăng Dung đã tiến hành cải cách hành chính, tinh giản bộ máy quan lại, chia lại các đơn vị hành chính. Ông cũng ban hành luật lệ mới, củng cố pháp luật, tăng cường kỷ cương phép nước.

Phát triển kinh tế

Nhà Mạc chú trọng phát triển nông nghiệp, khuyến khích khai hoang, mở rộng diện tích canh tác. Thủ công nghiệp và thương nghiệp cũng được chú trọng phát triển.

Văn hóa – giáo dục

Mạc Đăng Dung quan tâm đến việc phát triển văn hóa – giáo dục. Ông cho tổ chức nhiều khoa thi, khuyến khích việc học hành. Dưới thời Mạc, nhiều nhân tài đã được trọng dụng.

Kết luận

Mạc Đăng Dung là người có công lớn trong việc lập ra nhà Mạc và ổn định đất nước sau một thời kỳ dài hỗn loạn. Ông đã thực hiện nhiều cải cách quan trọng, góp phần phát triển kinh tế – xã hội và văn hóa – giáo dục. Tuy nhiên, do những hạn chế lịch sử, nhà Mạc không tồn tại lâu dài và bị thay thế bởi nhà Lê trung hưng. Dù vậy, Mạc Đăng Dung vẫn là một nhân vật lịch sử quan trọng, đáng được chúng ta tìm hiểu và đánh giá một cách khách quan.

Câu hỏi thường gặp